Interview van de Franse ambassadeur in Nederland (3 december 2021, de Volkskrant) [fr]
Verslaggeverscolumn, Arnout Brouwers in Den Haag.
Arnout Brouwers, 3 december 2021.
De Fransen willen een Europese hoofdrol. Hij behartigt de belangen in Den Haag: ‘We zitten op een hoogtepunt in de relatie’
In een EU zonder de Britten en Angela Merkel staat Parijs te popelen om een grotere rol op te eisen. Symbool voor de Franse ambities staat de jonge Luis Vassy, die als ambassadeur in Nederland een welwillende partner treft. ‘Het mooie aan Europa: het kan door niemand gedomineerd worden. ’
Frankrijk is onder president Emmanuel Macron helemaal terug als vliegwiel van een ambitieuze en assertieve Europese Unie. Waar de Duitse bondskanselier Angela Merkel het roer en het geweten is geweest van de Unie, is het Macron die het gezicht wil zijn van een modern Frankrijk, en die tegen de achtergrond van de Brexit de urgentie predikt van Europese samenwerking. Want de badguys rukken op.
Met alle schuivende panelen in Europa – en met Amerika en het Verenigd Koninkrijk op meer afstand dan voorheen – zoekt ook Nederland naar een nieuwe positie. Het gevolg: zowel in Parijs als in Den Haag wordt erkend hoe belangrijk goede bilaterale relaties zijn om succesvol te kunnen zijn op het Europese schaakbord.
Frankrijk (her)ontdekte landen met wie het overhoop lag of die aan de periferie van zijn belangen lagen. Zo kwam onder Macron het Europese interventie-initiatief (EI2) tot stand, een defensiesamenwerking met noordse en andere lidstaten die leidde tot een grotere Europese bijdrage aan terrorismebestrijding in de Sahel. Kortgeleden sloot Parijs een wapendeal met Griekenland, voorzien van een wederzijdse bijstandsclausule, en was er plotseling een ambitieus verdrag met Italië.
Op zijn beurt heeft Nederland onder premier Mark Rutte Frankrijk herontdekt. De argwaan jegens Parijs, decennialang een constante in de Haagse politiek, wordt steeds meer ingeruild voor concrete, praktische samenwerking. Zonder te doen alsof de landen het nu overal over eens zijn: Nederland botste hard met Frankrijk én Duitsland in de aanloop naar het Europese coronaherstelfonds.
Alleen militair blijft Nederland achter: als een van de weinige deelnemers aan EI2 verkocht Den Haag tot nu toe ‘nee’ inzake de antiterrorismemissie van de EU in de Sahel (Takuba). Maar daar komt onder een nieuw kabinet hoogstwaarschijnlijk verandering in.
Voor de 41-jarige Luis Vassy is Den Haag zijn eerste ambassadeurspost, de voorlopige bekroning op een succesvolle carrière met hoge adviseursfuncties op Defensie en als kabinetschef van de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Jean-Yves Le Drian. Gewend om te opereren in het domein van de hoge politiek, waar de vonken er soms van afvliegen, zegt Vassy getroffen te zijn door de manier waarop de Nederlandse samenleving in elkaar zit. ‘Het Nederlandse vermogen om compromissen en samenwerking te zoeken, is echt interessant – zelfs als het soms wat langer duurt. Dat creëert een vreedzame samenleving die haar problemen kan oplossen en maakt een heel aangenaam dagelijks leven mogelijk.’
U bent hier in een interessante tijd, waarin door de Brexit en de veranderende houding van en jegens de VS de hele Europese politiek op drift komt. Is dit het begin van een nieuw tijdperk van Franse dominantie in de EU?
(Lachend.) ‘Zeker niet. Dat is het mooie aan Europa: het kan door niemand gedomineerd worden. En niemand wil dat ook. Frankrijk zet in Europa dingen op de agenda, we komen met veel initiatieven. Dat is geen manier om te domineren, maar om ervoor te zorgen dat de hele groep beweegt richting meer cohesie en meer collectieve soevereiniteit op Europees niveau.
‘Ik kan alleen maar uw minister van Buitenlandse Zaken Ben Knapen citeren, die zei dat Nederland moet wennen aan meer samenwerking met continentaal-Europese landen. Hij had het specifiek over Duitsland en Frankrijk. En wij zijn er helemaal klaar voor om de bilaterale relatie verder te ontwikkelen.’
De rest van het interview kunt u lezen in de Volkskrant editie van 3 december 2021, en is ook beschikbaar online.