Zero waste-expeditie: hoe zijn culturele instellingen ecologischer te maken? Een grote uitdaging die de deelnemers van de Amsterdamse creathon op briljante wijze zijn aangegaan (22 t/m 24 mei 2019) [fr]
Van 22 t/m 24 mei 2019 vond de creathon met als thema “culturele instellingen en afval, hoe kunnen we dit beter aanpakken?” plaats in de emblematische wijk rond het Amsterdamse Leidseplein. Deze creathon stond centraal in het zeer uitgebreide “Rendez-vous Paris-Amsterdam 2019”-programma dat de banden van de twee Europese hoofdsteden versterkt in het kader van een veertigtal culturele evenementen dat in beide steden wordt georganiseerd.
Amsterdam, waar 1.000 culturele locaties te vinden zijn en waar jaarlijks 16.000 concerten en festival plaatsvinden, is een befaamde culturele hoofdstad waar, net als in Parijs, het beheer van afval dat van evenementen afkomstig is een grote uitdaging vormt. De stad is begonnen met het aanpakken van deze kwestie door meerdere maatregelen te nemen, zoals de invoering van “Green Certificates” voor culturele instellingen waarin meerdere criteria betreffende goed milieugedrag staan.
In deze context kwamen Nederlandse en Franse jongeren bijeen voor de Creathon in Amsterdam om een antwoord te geven op de cruciale vraag: “Hoe kunnen culturele instellingen hun doelstellingen met betrekking tot zero waste bereiken?” Het evenement werd georganiseerd in samenwerking met de gemeente Amsterdam, het Institut Français des Pays-Bas, het Réseau Franco-Néerlandais (RFN), de NUFFIC en What Design Can Do (WDCD). In teams van 3 of 4 creathoniers hebben ze projecten kunnen ontwikkelen om deze uitdaging van onze westerse samenleving het hoofd bieden.
♻ Start van de #creathonAmsParis in de @Obamsterdam. De creathoniers zullen zich 3 dagen lang bezighouden met het thema #zerowaste in cultuurinstellingen. #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/Df6dXcrSIY
— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 22 mai 2019
Vier grote emblematische culturele instellingen uit Amsterdam namen deel aan de creathon: Paradiso, het Internationaal Theater Amsterdam (ITA), Cinecenter en De Balie. Elke instelling presenteerde een specifiek aspect met betrekking tot haar afvalbeheer, waardoor de creathoniers een idee konden krijgen van de hoeveelheid afval die deze instellingen produceren. Bij Paradiso ging het om plastic, bij het ITA om papier, bij Cinecenter om filmaffiches en bij De Balie om organisch afval. Paradiso produceert jaarlijks bijvoorbeeld 70.000 kg plastic afval in de vorm van plastic bekertjes en het ITA 35.000 kg aan papierafval in de vorm van folders. De gemeente Amsterdam is in het kader hiervan gestart met het “Zero Waste Program”, waarmee instellingen zich kunnen richten op het recyclen van specifiekere producten. Dit geldt voor het Cinecenter en zijn grote plastic filmaffiches, die als voorbeeld dienden voor de creathoniers.
♻ #creathonAmsParis: bezoek aan @ParadisoAdam
Om de afvalhoeveelheid te verminderen, heeft Paradiso een “groen team” opgericht. Een van de genomen maatregelen is het aanbieden van herbruikbare bekers die na 40x gebruiken worden gerecycled door de leverancier. #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/FhpZ5a7gNZ— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 22 mai 2019
♻ #creathonAmsParis: bezoek aan het @ITAamsterdam
“Er wordt jaarlijks meer dan 35.000 kilo aan papierafval (flyers, brochures, visitekaartjes) geproduceerd door het ITA. Er wordt een #sorteerbeleid uitgevoerd. De afvalbakken zijn gemaakt van oude posters.” pic.twitter.com/wMNqnP1Nul— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 22 mai 2019
♻ #creathonAmsParis: bezoek aan @Cinecenterfilm
🎞️ Een van de #uitdagingen van Cinecenter is het recyclen van #filmaffiches. Ze maken er kussens van of bieden ze aan het publiek aan.#zerowaste #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/LAMXDTZuVA— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 22 mai 2019
♻ #creathonAmsParis: bezoek aan @DeBalie
De #uitdaging van de culturele instelling De Balie is het vinden van een geschikte afvalbak voor #bitterballen. Hoewel je van champignons 🍄 compost kunt maken, is dat niet het geval voor ragout! #zerowaste #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/coMVv2VJMv— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 22 mai 2019
Nadat de creathoniers een instelling hadden gekozen voor hun casestudy, maakte elk team, dat deskundig werd begeleid door WDCD, prototypes voor hun project. Bij het FabLab in de Waag konden de deelnemers profiteren van geavanceerde hulpmiddelen, zoals lasersnijmachines.
De begeleiders van @waag moedigen de creathoniers aan hun fantasie de vrije loop te laten om met oplossingen te komen voor het afvalverwerkingsprobleem.
1 post-it 🏷 = 1 idee💡 = 30 seconden 🕰 #zerowaste #recycling #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/cpPpbYvdeQ
— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 23 mai 2019
Enkele minuten voordat de vijf teams hun projecten voor een kundige jury gingen presenteren in het auditorium van het Amsterdamse stadhuis, was de rivaliteit voelbaar. Tijdens deze 2,5 dag is er enorme creativiteit getoond en de teams zijn er op briljante wijze in geslaagd om in te spelen op deze grote zorgen die de culturele wereld bezighoudt: hoe kan er minder afval worden geproduceerd? Hoe kan het afval worden gerecycled en aan de bron worden verminderd? De voorstellen van de creathoniers barstten van vindingrijkheid. Zo stelde een team voor om een “Green Paradiso”-programma op te stellen dat gericht is op ‘duurzame’ concerten en op het onder de aandacht brengen van dit concept. Een ander team bevorderde de lokale economie door een Amsterdamse organisatie te betrekken bij het produceren van producten middels gebruikte filmaffiches van Cinecenter. Ook werd er aandacht besteed aan de bewustmaking van inwoners, dankzij het project dat ging over het plaatsen van containers die worden gevuld met compost dat afkomstig is van culturele instellingen die in de buurt van het Leidseplein liggen, waaronder De Balie. Een ander project was gericht op het beter controleren van de hoeveelheid filmflyers die door het ITA worden uitgedeeld, door middel van een automaat waarmee bioscoopbezoekers zelf hun flyer kunnen printen.
♻ #creathonAmsParis
De pitches van de creathoniers zijn van start gegaan! Het "Green Paradiso"-project omvat een groen platform op de website van @ParadisoAdam & een voorstel over herbruikbare bekers gemaakt van polycarbonaat. #zerowaste #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/I1txa7sfsu— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019
♻ #creathonAmsParis #pitch
"Banner Time"-project: recyclingoplossing voor banners @CinecenterFilm: samenwerking tussen bioscoop & sociale organisaties om workshops aan te bieden waarin objecten middels gebruikte banners worden gemaakt, die aan bioscoopbezoekers worden verkocht. pic.twitter.com/w32TFLOYfP— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019
♻ #creathonAmsParis #pitch
"Bio Matters"-project: het organisch afval van het @DeBalie-restaurant scheiden en weggooien in compostcontainers die in de stad ook beschikbaar worden gesteld voor het afval van boeren of uit tuinen van particulieren. #zerowaste pic.twitter.com/ImPAdkoomy— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019
♻ #creathonAmsParis #pitchs
"Paper Bow"-project @ITAamsterdam:
Interactieve automaat voor promotieflyers in het theater om het publiek bewust te maken van papierverspilling. #zerowaste #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/ddk2g9rnWU— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019
♻ #creathonAmsParis #pitchs
"reCup"-project: herbruikbare bekers van @ParadisoAdam worden een betaalmiddel dankzij een app waarmee deze via een QR-code aan een virtuele portemonnee kunnen worden gekoppeld. #zerowaste #parisamsterdam2019 pic.twitter.com/1OdvkCqkNi— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019
Het was vervolgens aan de jury om uit al deze mooie projecten een keuze maken. Uiteindelijk is het vijfde project genaamd “ReCup” bekroond tot winnaar. Dit project ging over plastic bekertjes: aan de onderkant van de ReCup staat een QR-code die gekoppeld is aan een app, waardoor degenen die hun drankje snel willen afrekenen het als betaalmiddel kunnen gebruiken. Dit ingenieuze systeem heeft een mobiliteitsbeurs ter waarde van €500 gewonnen. Ook kreeg het de garantie dat het project uit zal worden gevoerd en dat het tijdens evenementen die belangrijk zijn in de Amsterdamse culturele sector zal worden gepresenteerd.
♻ #creathonAmsParis
Et le projet gagnant est / En de winnaar is / the winner is 🥁...
"reCup" 🥤 👏 #parisamsterdam2019 #zerowaste #creathon #sustainability #innovation #culture #institution pic.twitter.com/TXcR9dtqEU— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019
Net als de vorige edities bood de creathon in Amsterdam de gelegenheid voor vruchtbare creatieve ontmoetingen. Een van de creathoniers zei het volgende hierover: “Iedereen heeft verschillende achtergronden (…) en dat is wat het interessant maakt, omdat dat ons in staat stelt om bijzondere wegen in te slaan”. Het succes van de Creathon in Amsterdam is ook terug te zien aan het feit dat vijf deelnemers van de creathon in Amsterdam ook mee gaan doen aan de Creathon van Parijs, die van 13 t/m 15 juni 2019 plaatsvindt.
♻ #creathonAmsParis 🇫🇷 🇳🇱
Good job everyone! Great ideas on how to reduce waste in the cultural institutions. Next creathon challenge will be next month in Paris. Stay tuned! #leidseplein #nowaste #zerowaste pic.twitter.com/X9vvodNUdG— France aux Pays-Bas (@FranceinNL) 24 mai 2019